Sao báo cáo

Một ông bạn vong niên mới nghỉ hưu về sinh hoạt ở nơi cư trú phàn nàn: Mất thì giờ quá, ai đời báo cáo cấp dưới toàn sao y bản chính báo cáo của cấp trên rồi sửa đi vài con số, thêm việc đại loại như tắc cống, mất nước, đánh lộn. Ông có góp ý nhưng họ không nghe.  Nghe nói báo cáo, kiểm điểm theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 đang diễn ra cũng có tình trạng sao chép từ báo cáo của cấp trên!

Chợt nhớ đến chuyện báo cáo đánh giá tác động môi trường ở Dự án Thủy điện Sông Tranh 2 cũng sao chép có khác gì báo cáo mà ông bạn già ta thán đâu. Sau hàng loạt trận động đất xảy ra tại huyện Bắc Trà My, bản báo cáo này đã bị các nhà khoa học, các chuyện gia lên án vì sự sơ sài, cầu thả và sao chép từ những báo cáo khác. Cụ thể ở mục IV.2.1.5 “Đánh giá động đất kích thích khi xây dựng dự án” đã toát lên nội dung chính yếu: “Không có khả năng gây động đất kích thích khi tích nước và không gây rủi ro môi trường”.

Hóa ra báo cáo này dựa vào công trình “Phân tích các hướng dẫn đánh giá tác động môi trường của các dự án thủy điện” năm 2002 của tác giả Lê Trần Chấn (Viện Địa lý).

Báo cáo này còn có những đánh giá và nhận định về động đất, động đất kích thích rất giống với báo cáo tác động môi trường của thủy điện A Vương 1 và Đakmi 4 (tỉnh Quảng Nam).

Do “tham khảo” từ báo cáo “Phân tích các hướng dẫn đánh giá tác động môi trường của các dự án thủy điện” năm 2002 của tác giả Lê Trần Chấn (Viện Địa lý) nên không thể đạt yêu cầu của một dự án lớn trị gia trên 5.000 tỉ đồng.

Trả lời báo chí tác giả Lê Trần Chấn, một nhà địa lý sinh vật, chuyên nghiên cứu về đa dạng sinh học, khẳng định ông không phải là một chuyên gia về động đất và ông cũng không biết đánh giá của mình được EVN đưa vào báo cáo. Họ đã hợp pháp hóa tài liệu của hội thảo thành nghiên cứu khoa học về động đất kích thích tại thủy điện Sông Tranh 2. Thậm chí họ liều đến mức còn “bịa” rằng trong báo cáo phân tích... của tôi đánh giá về thủy điện Sông Tranh 2.

EVN còn lấy lại kết quả báo cáo đánh giá độ nguy hiểm động đất ở khu vực thủy điện Sông Tranh 2 do Viện Vật lý Địa cầu khảo sát trong tháng 8/2005. Tuy nhiên PGS.TS Nguyễn Hồng Phương, Phó giám đốc Trung tâm Báo tin động đất và Cảnh báo sóng thần (Viện Vật lý Địa cầu) cho biết: Trong năm 2003 và 2005, Viện Vật lý Địa cầu có báo cáo tiền khả thi độ nguy hiểm động đất đối với khu vực Sông Tranh 2. Trong các báo cáo này không đề cập gì đến động đất kích thích cũng như kiến tạo phát sinh mà chỉ nói độ rung động cực đại áp vào thân đập trong bối cảnh nghiên cứu tại thời điểm.

Cháy nhà ra mặt chuột! Sai phạm trong báo cáo tác động môi trường của thủy điện Sông Tranh 2 là không thể bỏ qua. Bộ trưởng Vũ Đức Đam cho biết, Chính phủ sẽ giao cho các cơ quan chức năng xem xét vì các cơ quan tư vấn hoạt động theo quy định pháp luật, chịu trách nhiệm trước pháp luật về những việc họ làm.                 

Thọ Vinh

(Năng lượng Mới số 161, ra thứ Sáu ngày 5/10/2012)