Bầu cử Tổng thống Venezuela: Sức khỏe của ông Hugo Chávez là yếu tố quyết định

Theo những thông tin mới nhất, ông H. Capriles đang triển khai chiến dịch tranh cử sâu rộng đến cả các vùng xa xôi hẻo lánh với khẩu hiệu: “Tất cả cho sự tiến bộ” thì Hugo Chávez sau sự hồi phục “thần kỳ” của mình cũng đang ra sức tiến hành các hoạt động tranh cử tại các thành phố lớn.

Tuy nhiên, trong khi giới phân tích đi sâu vào những vấn đề cụ thể như cải cách thể chế, các dịch vụ xã hội, việc cải tổ chính sách dầu khí quốc gia, vấn đề tạo công ăn việc làm… thì dường như mọi người quên đi một điều rằng, yếu tố quyết định cho kết quả bầu cử để trở thành vị tổng thống đầu tiên với nhiệm kỳ kéo dài 6 năm lại là sức khỏe của Tổng thống Hugo Chávez.

Diễn biến chiến dịch tranh cử

Ngày 26/8/2012, tờ Reuters đưa tin kết quả thăm dò mới nhất cho thấy, ứng cử viên đối lập Capriles đã lần đầu tiên vượt lên dẫn trước đối thủ của mình với tỷ lệ 47,7% so với 45,9%. Tuy nhiên, số liệu thăm dò chính thức được triển khai trên toàn quốc của tổ chức Datanalisis trong tháng 7 và tháng 8 chỉ ra rằng, tỷ lệ ủng hộ Tổng thống Chávez vẫn lên tới 46,8%, hơn đối thủ của mình 12,5%.

Tổng thống Chávez bắt đầu chiến dịch tái tranh cử tại thành phố Mariara ở bang Carabobo, nơi chứng kiến hàng ngàn người ủng hộ tuần hành đông đảo và liên tục hô vang tên ông. Tổng thống Chávez đã có bài phát biểu hùng hồn dài tới hơn 90 phút. Ai chứng kiến khoảnh khắc này, nhất là khi Tổng thống Chávez cùng các quan chức đồng thanh hát vang quốc ca mà không cần nhạc đệm, đều nghĩ rằng ông không còn bất cứ vấn đề gì về sức khỏe.

Khác với Tổng thống Chávez, ứng cử viên đối lập, ông Henrique Capriles, cựu Thống đốc bang Miranda, một chính trị gia trẻ tuổi và nhiệt huyết lại tiến hành phát động chiến dịch tranh cử tại các bang xa xôi, thậm chí hẻo lánh như Bolivar gần Brazil, bang Zulia giáp Colombia. Chiến dịch tranh cử của ông tập trung vào 3 vấn đề chính là nạn đói, thất nghiệp và bạo lực. Ông này “dọa” sẽ đánh bại Tổng thống Chávez với mức dẫn điểm trước là 10% vì cho rằng thời điểm này, phe đối lập Venezuela thống nhất hơn bao giờ hết.

Ngày 7/8/2012, ngay tại thủ đô Caracas, ứng cử viên này đã lên tiếng chất vấn Tổng thống Chávez, yêu cầu đối thủ của mình cần tôn trọng người Do Thái bị truy sát và giết hại tại các trại ở Waszawa, vốn là nguồn gốc của mình. Ông cũng tuyên bố trong 30 ngày đầu tiên của chiến dịch, ông đã đến 118 khu dân cư tại 21/23 bang của đất nước.

Kết quả, ông đang giành được chỉ số tín nhiệm cách biệt đối thủ của mình khoảng 15-25 điểm, con số ngược lại hoàn toàn với các kết quả chính thức trước đó, đồng thời khẳng định sẽ tiếp tục chủ trưởng “vì người dân Venezuela” của mình.

Hướng mũi giáo sang đối thủ, ông cũng chỉ trích cách thức tranh cử lừa gạt, đe dọa người dân, xúc phạm đối thủ, lặp lại các lời hứa và đang đưa đất nước Venezuela quay trở lại quá khứ. Tuy nhiên, ông cho biết, nếu trúng cử sẽ tiếp tục tiến hành các chương trình hợp tác với Cuba, nhưng sẽ minh bạch giá trị của các hợp tác này khi trao đổi bằng dầu lửa.

Ngay lập tức, từ Quảng trường San Cristobal, thuộc bang Tachira, Tổng thống Chávez đã lên tiếng phản bác đối thủ, cho rằng ông có chứng cứ cho thấy cách làm giàu của ông Capriles và phe đối lập thực chất là một kiểu “phát xít mới, vô nhân đạo và đầy rẫy bạo lực”.

Ông nhấn mạnh sẽ tiếp tục mở rộng các cải cách của mình hướng vào tầng lớp trung lưu để đạt được sự đồng thuận của đa số, nhất là đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Ông cho rằng, lĩnh vực này sẽ đảm bảo cho thắng lợi của cách mạng vì có vai trò phát triển kinh tế, góp phần ổn định xã hội và đem lại hòa bình. Ông cũng khẳng định niềm tin vào chiến thắng tại hầu hết các cuộc bầu cử địa phương và cuối cùng là cuộc tổng cử vào 7/10 tới để chính thức tiếp tục vai trò Tổng thống của mình.

Sức khỏe của Tổng thống

Thông tin về sức khỏe của ông Chávez được tiếp nhận theo những cách khác nhau ở chính Venezuela. Những người ủng hộ ông cảm thấy xót xa và lo lắng cho tương lai đất nước trong tiến trình phát triển theo đường lối Bolivar mà ông Chávez đang kiên trì tiến hành.

Phe đối lập không ngừng tuyên truyền ra cả bên ngoài về triển vọng hết sức tiêu cực rằng, Tổng thống Chávez chỉ còn sống bằng giờ và liên tục gây sức ép đòi Tổng thống phải trở về tiếp tục điều hành đất nước. Hầu hết các phương tiện thông tin đại chúng của phe đối lập đều hành xử trong chiến dịch đồng thanh tung ra khẩu hiệu yêu cầu ông phải “trở về Venezuela ngay lập tức” để thực thi chức trách của một Tổng thống, bởi “đất nước không thể thiếu người lãnh đạo trong một thời gian dài”.

Phe đối lập cho rằng, căn bệnh ung thư xem ra có thể trở thành một vũ khí hiểm độc để loại ông Chávez ra khỏi chính trường. Theo nhà báo Oswaldo Leal công bố trên trang web aporrea.org, cũng có người tin rằng, bệnh ung thư của Tổng thống Venezuela là do các cơ quan an ninh Israel và Mỹ gây nên bởi một loại virus từ phòng thí nghiệm, tương tự như một số chính trị gia đã ra đi vào các thời điểm có lợi cho họ gần đây như lãnh tụ Palestine, Yasser Arafat; Tổng thống Argentina, Nestor Kirchner; William Lara, Thống đốc bang Guarico, đồng minh của ông Chávez, từng được coi là người kế nhiệm tiềm tàng nhất trong trường hợp Tổng thống Venezuela rời khỏi chính trường…

Tuy nhiên, sự hồi phục thần kỳ của Tổng thống Chávez sau đợt điều trị gần nhất (16-7-2012) và tình hình chính trường Venezuela khi Tổng thống Hugo Chávez phải ủy quyền điều hành đất nước cho Phó tổng thống Eliás Jaua và Bộ trưởng Tài chính Jorge Giordani cho thấy một triển vọng hết sức ổn định và tốt đẹp cho đất nước này.

Sự xuất hiện của ông Chávezsau khi trở về nước ngày 4/7 vừa qua không thể không khiến người ta phải cảm phục. Ông đã chủ trì cuộc họp của nội các, gặp gỡ Ban Lãnh đạo Đảng Xã hội Thống nhất (PSUV), kêu gọi đấu tranh loại trừ tệ quan liêu, chủ nghĩa hình thức và tệ nạn bè phái chính trị.

Tổng thống đã chỉ đạo tiến hành Đại hội đại biểu của “Các nhóm Bolivar”. Thành viên của tổ chức này sẽ phải soạn thảo một chương trình tư tưởng mạch lạc nhất. Tổng thốngcũng thực hiệnhàng loạt những thay đổi trong bộ máy lãnh đạo quân sự và an ninh.

Vài giờ trước khi lên đường sang Cuba ngày 16/7, ông Chávez cũng đã phê chuẩn kế hoạch đầu tư hạ tầng cơ sở đường bộ, một dự án khẩn cấp nhằm tăng 800MW cho mạng lưới điện quốc gia với sự giúp đỡ của Trung Quốc, quyết định tăng ngân sách giai đoạn 2011-2012 cho Quốc hội và một số bộ ngành khác.

Tổng thống Venezuela phát biểu trên truyền hình không chỉ một lần và bày tỏ sự minh mẫn, tự chủ cao độ: “Tôi đã may mắn vì khi căn bệnh ở cấp độ nguy cơ cao thì tôi lại đang ở Cuba và với sự giúp đỡ của những chuyên gia y tế giỏi nhất của Cuba, tôi đã vượt qua được trọng bệnh”.

Tổng thống Venezuela nhấn mạnh: “Hãy tin ở tôi, trong trường hợp thể chất và trí tuệ của tôi suy giảm, tôi sẽ là người đầu tiên tuyên bố sẵn sàng thực hiện những điều quy định tương ứng trong hiến pháp”.

Khổng Hà

(Năng lượng Mới số 151+152, ra thứ Sáu ngày 31/8/2012)