Đại hội đảng Trung Quốc còn nhiều bí ẩn sau bản án tử hình của Cốc Khai Lai

Nạn nhân, doanh nhân người Anh Neil Heywood, và bị cáo Cốc Khai Lai

Tòa án Nhân dân trung cấp thành phố Hợp Phì, tỉnh An Huy, Trung Quốc đã đưa ra mức án tử hình đối với bà Cốc Khai Lai vào 10 giờ sáng 20/8 (theo giờ địa phương), nhưng cho hoãn 2 năm thi hành án. Trương Hiểu Quân - tòng phạm của Cốc Khai Lai trong vụ án giết người này bị tuyên án 9 năm tù giam.

Theo một số nhà phân tích, mức án tử hình với bà Cốc Khai Lai phù hợp với dự đoán của dư luận Trung Quốc trong mấy ngày qua.

Trước đó, hôm 9/8, Tòa án Nhân dân trung cấp thành phố Hợp Phì, tỉnh An Huy đã mở phiên tòa xét xử bà Cốc Khai Lai với tội danh cố ý giết người. Theo cáo trạng, bà Cốc Khai Lai cùng một người con trai có xung đột lợi ích kinh tế với doanh nhân người Anh Neil Heywood. Lo ngại ông Neil Heywood đe dọa đến an toàn cá nhân của con trai, bà Cốc Khai Lai đã cùng người giúp việc của gia đình mình là Trương Hiểu Quân hạ độc sát hại ông này.

Trong khi đó, Bắc Kinh hiện vẫn chưa công bố thời gian chính xác diễn ra Đại hội 18 Đảng Cộng sản Trung Quốc, sự kiện được coi là quan trọng nhất trong vòng 10 năm qua ở nước này, với việc thế hệ lãnh đạo mới của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới sẽ chính thức được bổ nhiệm.

Theo Báo "Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng" (HongKong) số ra ngày 15/8, sự bí mật đến giờ phút này đã làm gia tăng những đồn đoán rằng quá trình kế nhiệm lãnh đạo 10 năm diễn ra một lần, dự kiến diễn ra vào cuối năm nay, đã bị ảnh hưởng bởi vụ bê bối vẫn chưa được giải quyết liên quan sự kiện Bạc Hi Lai - Bí thư Thành ủy Trùng Khánh mất chức trong vụ bê bối chính trị được coi là tồi tệ nhất ở Trung Quốc trong 20 năm qua.

Mặc dù thời gian tiến hành Đại hội 18 vẫn chưa được chốt chính thức, nhưng ngày 14/8, các quan chức Đảng Cộng sản Trung Quốc vẫn khẳng định rằng công tác chuẩn bị cho Đại hội 18 đang tiến triển êm ả, với 2.270 đại biểu đã được lựa chọn theo cách minh bạch và dân chủ hơn so với trước đây.

Tuy nhiên, những tuyên bố như vậy đã vấp phải sự nghi ngờ, khi mà Phó Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc Vương Kinh Thanh đã không giải quyết được những câu hỏi rất cơ bản - nhưng quan trọng - về các cuộc họp kín vốn đang thu hút sự quan tâm sát sao của giới truyền thông toàn cầu.

Ông Vương Kinh Thanh không cung cấp thông tin cập nhật về thời điểm khai mạc Đại hội 18. Thay vào đó, vị quan chức này nhắc lại một thông báo từ năm ngoái rằng Đại hội 18 đã được lên kế hoạch tổ chức vào nửa cuối năm nay.

Khi được đề nghị xác nhận tin đồn đang lưu truyền rộng rãi rằng số thành viên Thường vụ Bộ Chính trị BCH Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc - nhóm quan chức quyền lực nhất trong Đảng Cộng sản Trung Quốc - sẽ giảm từ 9 người hiện nay xuống còn 7 người tại Đại hội 18, ông Vương Kinh Thanh đã trả lời rằng ông không biết. Quan chức này nói rõ: “Tôi thậm chí không biết”.

Các chuyên gia phân tích cho rằng những phát biểu thận trọng của Phó Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Vương Kinh Thanh là điều không có gì ngạc nhiên bởi vì điều đó phụ thuộc vào các nhà lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc, những người tập trung tại khu nghỉ mát Bắc Đới Hà ở tỉnh Hà Bắc trong những ngày gần đây để đưa ra những quyết định cuối cùng về các vấn đề gây bất đồng vốn đang phủ bóng lên quá trình chuyển giao quyền lực lãnh đạo của Đảng Cộng sản Trung Quốc.

Chuyên gia phân tích chính trị Johny Lau Yui-siu, một người có nhiều năm theo dõi chính trị Trung Quốc, nhận định rằng thời gian diễn ra Đại hội 18 chắc hẳn đã được ấn định tại cuộc họp kín ở Bắc Đới Hà, sự kiện được tin là vừa kết thúc. Tuy nhiên, ông Johny Lau Yui-siu nhấn mạnh rằng “theo thực tiễn trước đây, hãng tin Tân Hoa Xã sẽ không đưa ra một tuyên bố công khai cho đến khi diễn ra phiên họp toàn thể cuối cùng của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc khóa 17, được tổ chức chỉ ít ngày trước khi khai mạc Đại hội 18”.

Mặc dù vậy, cả ông Johny Lau Yui-siu và ông Trương Minh, chuyên gia phân tích chính trị tại Đại học Nhân Dân ở Bắc Kinh, đều nhấn mạnh rằng công tác chuẩn bị cho Đại hội 18 đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi vụ bê bối chính trị Bạc Hi Lai và cuộc chiến tranh giành quyền lực giữa các phe phái trong ban lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc.

Ông Johny Lau Yui-siu nói: “Đảng Cộng sản Trung Quốc muốn giảm thiểu tối đa tác động từ vụ bê bối Bạc Hi Lai và chưa chắc thời gian cụ thể cho việc tổ chức Đại hội 18 sẽ được công bố trước khi họ kết thúc các vụ án liên quan ông Bạc Hi Lai và vợ - bà Cốc Khai Lai, cũng như trợ thủ cũ của Bạc Hi Lai là Vương Lập Quân, cựu Giám đốc Sở Công an Trùng Khánh”.

Ông Vương Kinh Thanh và các cộng sự ngày 14/8 đã ra sức nói những điều tích cực về cuộc cải tổ lãnh đạo sắp tới của Đảng Cộng sản Trung Quốc, đánh giá cao những nỗ lực của Đảng Cộng sản Trung Quốc trong việc thúc đẩy dân chủ trong Đảng cũng như công tác lựa chọn các đảng viên là dân thường tham dự Đại hội 18.

Theo ông Vương Kinh Thanh, có 26 đảng viên là người nhập cư sẽ tham dự Đại hội 18 và sẽ có nhiều phụ nữ cũng như thanh niên tham dự sự kiện trọng đại này.

Vụ bê bối Bạc Hi Lai đang phủ bóng đen lên Đại hội 18 của Đảng Cộng Sản Trung Quốc

Bất chấp sự bất mãn về tình trạng tham nhũng đã lan rộng trong dư luận, cũng như việc thiếu sự tham gia của công chúng và thiếu một tiến trình bỏ phiếu kín, ông Vương Kinh Thanh tuyên bố rằng một cuộc khảo sát gần đây đã cho thấy “có tới 97% đảng viên” hài lòng với cách lựa chọn các đại biểu dự Đại hội 18.

Người phát ngôn Ban Tổ chức Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc Đặng Thanh Minh ngày 14/8 cũng đưa ra những phát biểu mang tích chất tích cực khi khẳng định “đó là một hệ thống bầu chọn cởi mở và minh bạch. Tất cả đều hài lòng”.

Mặc dù vậy, các Đại hội Đảng bộ ở Bắc Kinh và Trùng Khánh, hai nơi đã có danh sách Đại biểu đi dự Đại hội 18, đã bị trì hoãn trong nhiều tuần do những lý do chính trị không rõ ràng. Về vấn đề này, chuyên gia phân tích Trương Minh nhận định: “Tôi không thấy bất kỳ sự tiến bộ hay sự cải thiện nào về mặt minh bạch trong quá trình chuẩn bị cho Đại hội 18 so với quá trình chuẩn bị cho Đại hội 17 cách đây 5 năm. Trên thực tế, lần này còn tồi tệ hơn”.

Mặc dù các nhà cựu lãnh đạo, như cựu Chủ tịch Giang Trạch Dân, không được đưa vào danh sách đại biểu, nhưng ông Vương Kinh Thanh cho biết họ vẫn được mời dự Đại hội 18 với tư cách khách mời đặc biệt. Nhà vô địch bơi bướm 200m nữ Olympic Luân Đôn Tiêu Lưu Dương, 21 tuổi, sẽ là đại biểu trẻ nhất dự Đại hội 18, trong khi cựu Bí thư Thành ủy Bắc Kinh Tiêu Nhược Ngu, 97 tuổi, là đại biểu già nhất.

Nh.Thạch (Tổng hợp)