BP chi 325 triệu USD để đổi lấy tự do?

>> Rosneft - "Đế chế" dầu khí mới của thế giới

Bỏ ra 325 triệu USD, BP sẽ được giải thoát khỏi những ràng buộc pháp lý với AAR trong thỏa thuận cổ đông TNK-BP và được phép ký các thỏa thuận hợp tác dầu khí mới với các đối tác Nga khác

Hồi đầu năm ngoái, BP và Tập đoàn dầu mỏ quốc doanh Rosneft của Nga đã ký thỏa thuận hợp tác chiến lược về trao đổi cổ phần và bắt tay cùng khai thác tài nguyên dầu khí ở thềm lục địa Bắc Cực thuộc Nga.

Tuy nhiên, đối tác AAR đã lên tiếng phản đối và cho rằng thương vụ này đã vi phạm thỏa thuận độc quyền giữa các cổ đông TNK-BP trong việc phát triển các dự án tại Nga, mà theo đó, BP không có quyền tự ý kết đối tác hay tìm kiếm các cơ hội kinh doanh khác ở Nga ngoài các dự án có AAR.

Căng thẳng hơn, AAR còn kiện BP ra Tòa án trọng tài quốc tế ở Stockholm, Thụy Điển. Tòa án này tuyên bố tạm thời cấm Rosneft thực hiện thỏa thuận và sự việc càng thêm bế tắc khi Rosneft sau đó cũng từ chối luôn đề nghị hợp tác với Rosneft của AAR trong kế hoạch phát triển thềm lục địa Bắc cực. Rosneft sau đó đã hình thành một liên doanh với ExxonMobil. Còn BP thì “ấm ức” mãi cho đến khi quyết định “giải thoát” khỏi “cuộc hôn nhân” lục đục với AAR bằng tuyên bố bán cổ phần trong liên doanh TNK-BP hồi tháng 6/2012.

Theo dự kiến, tòa án trọng tài ở Stockholm sẽ đưa ra quyết định cuối cùng về vụ kiện của AAR trong vài ngày tới. Tuy nhiên, một nguồn tin quen thuộc cho biết hai bên đã đồng ý giải quyết các tranh chấp này bằng một khoản thanh toán 325 triệu USD của BP cho AAR.

Với việc chi ra khoản tiền bồi thường này, BP sẽ được giải thoát khỏi những ràng buộc pháp lý với AAR trong thỏa thuận cổ đông TNK-BP và được phép ký các thỏa thuận mới và các hợp đồng khai thác dầu khí với Rosneft, chấm dứt một trong những vụ tranh chấp thương mại kéo dài và nhiều màu sắc nhất ở Nga.

Ngoài ra, BP sẽ không còn phải lo đối mặt với khoản tiền bồi thường lên tới hàng tỷ USD do không thực hiện được thỏa thuận khai thác dầu khí ở Bắc Cực cùng với Rosneft.

Giám đốc điều hành AAR Stan Polovets thì tuyên bố rằng ông hài lòng với giải quyết và coi đó như một giải pháp “hai bên cùng có lợi”.

Như vậy, BP và AAR đạt được thỏa thuận giải quyết vụ kiện tụng chỉ một tháng sau khi BP đồng ý bán 50% cổ phần của hãng trong liên doanh TNK-BP cho Rosneft với BP để đổi lấy 17,1 tỉ USD và 12,84% cổ phần trong hãng dầu mỏ lớn nhất nước Nga. Ngoài ra, sau khi hoàn thành giao dịch, BP sẽ nhận được một ghế trong Hội đồng Quản trị gồm 9 người của Rosneft.

AAR, một tập đoàn của các tỷ phú Nga và là chủ sở hữu 50% số cổ phần còn lại trong liên doanh TNK-BP, cùng thời gian đó, cũng đã đồng ý sơ bộ về việc bán toàn bộ cổ phần của mình cho Rosneft với mức giá gần 28 tỷ USD.

BP đã đầu tư gần 8 tỉ USD tiền mặt, cổ phiếu và tài sản để hình thành nên liên doanh TNK-BP với AAR vào năm 2003 trong nỗ lực mở rộng sản xuất kinh doanh sang Nga.

Việc Rosneft mua lại 50% cổ phần của BP trong TNK-BP không chỉ giúp tiếp tục củng cố kiểm soát của nhà nước Nga với ngành công nghiệp dầu mỏ trong nước mà còn đưa Rosneft vào nhóm 10 hãng dầu khí lớn nhất thế giới về sản lượng khai thác hydrocarbon. Ngoài ra, tập đoàn này sẽ thành thủ lĩnh trong số các công ty đại chúng về lượng khai thác dầu mỏ, với khoảng hơn 4,5 triệu thùng dầu/ngày, “trên cơ” cả PetroChina (Trung Quốc), ExxonMobil (Mỹ) và ngang hàng với sản lượng khai thác dầu thô của Iran.

Linh Phương (Theo Reuters)