Thế giới - Một ngày nhiều biến động

Thủ tướng Ý Mario Monti

Tâm điểm được dư luận chú ý trong ngày hôm nay là những tin tức không vui về cuộc khủng hoảng nợ công tại EU. Thủ tướng Ý, Mario Monti, hôm qua (9/9) nhận định: Cuộc khủng hoảng hiện nay tại châu Âu không chỉ còn đơn thuần là vấn đề kinh tế, mà còn đang làm lung lay các nền tảng của Liên minh châu Âu. Ông Monti cũng đề xuất tổ chức một Hội nghị thượng đỉnh Liên minh châu Âu tại Italia trong thời gian tới nhằm tháo gỡ thế bế tắc hiện nay.

Tại Pháp, trong bối cảnh tình hình nợ công đang diễn biến phức tạp, Tổng thống Pháp Francois Hollande đã công bố một kế hoạch hồi phục kinh tế mạnh mẽ trong hai năm tới của nước này. Trong khi đó, Hy Lạp - tâm điểm của nợ công châu Âu vẫn bế tắc trong kế hoạch cắt giảm ngân sách và điều kiện để nhận được gói cứu trợ, khi cuộc họp giữa Thủ tướng Antonis Samaras và các nhà lãnh đạo hai đảng trong liên minh cầm quyền vẫn chưa tìm được tiếng nói chung về gói biện pháp do chính phủ đề xuất.

Ở khu vực châu Á, chiều nay (10/9), Chính phủ Nhật Bản tổ chức cuộc họp cấp Chính phủ để đưa ra quyết định chính thức về việc quốc hữu hóa quần đảo Senkaku (mà Trung Quốc gọi là Điếu Ngư). Tiếp đó, vào ngày 11/9, chính phủ Nhật Bản sẽ ra quyết định về việc trích từ ngân sách dự phòng của năm tài chính 2012 để chi trả các chi phí cần thiết để mua lại quần đảo Senkaku. Nhật Bản đã đề cập kế hoạch quốc hữu hóa quần đảo Senkaku với Trung Quốc bên lề Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á – Thái Bình Dương (APEC) vừa diễn ra ở Liên bang Nga, tuy nhiên, Trung Quốc khẳng định, kế hoạch quốc hữu hóa của Nhật Bản là “phi pháp và vô hiệu”.

Liên quan tới tranh chấp lãnh thổ giữa Nhật bản và Hàn quốc, hôm nay Hàn Quốc đã có những động thái nhằm giảm bớt sự căng thẳng với Nhật Bản, sau khi Tổng thống Hàn Quốc Lee Myung Bak đưa ra lời giải thích về việc yêu cầu Nhật hoàng xin lỗi về lịch sử xâm chiếm bán đảo Triều Tiên là nhằm “cải thiện quan hệ với Nhật Bản”. Trước đó, hôm 14 tháng 8 vừa qua, Tổng thống Hàn Quốc  Lee Myung Bak đã có một phát ngôn gây sốc khi lần đầu tiên yêu cầu Nhật hoàng trực tiếp đưa ra lời xin lỗi đối với những người đã hy sinh trong phong trào giành độc lập từ chế độ thực dân của Nhật Bản. Phát ngôn của Tổng thống Lee Myung Bak đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của cả chính phủ và người dân Nhật Bản, khiến cho quan hệ hai nước trở nên đặc biệt căng thẳng.

Trung Đông - Bắc Phi cũng đã trở thành điểm nóng đối với dư luận trong ngày khi bất ổn xảy ra ở nhiều quốc gia. Tại Iraq, làn sóng bạo lực đã quay trở lại với gần 500 người thương vong trong hai ngày cuối tuần. Trong đó, nghiêm trọng nhất là vụ tấn công xảy ra gần thành phố Amara, cách thủ đô Baghdad 300 km về phía Nam khi hai chiếc xe bom phát nổ bên ngoài một nhà thờ Hồi Giáo Shi'ite làm ít nhất 16 người thiệt mạng. Bạo lực leo thang tại Iraq sau khi Phó Tổng thống nước này Tareq al-Hashemi bị kết án tử hình vắng mặt.

Còn tại Syria, một vụ đánh bom xe xảy ra tại Aleppo - thành phố lớn nhất của Syria- làm ít nhất 17 dân thường thiệt mạng, hơn 40 người bị thương. Hiện nay chưa có tổ chức nào nhận trách nhiệm trong vụ đánh bom hôm qua. Các nước phương Tây cho rằng, những phần tử Hồi giáo cực đoan đã câu kết với các mạng lưới khủng bố, lợi dụng tình hình an ninh bất ổn đang xâm nhập vào Syri. Trước đó, một thủ lĩnh phiến quân ở Gioócđani có liên hệ với Tổ chức khủng bố al-Qaeda tuyên bố, nhóm cực đoan này sẽ mở các cuộc tấn công lớn vào nước láng giềng Syri để “lật đổ” Tổng thống Al Assad.      

Quốc hội Somalia hôm nay (10/9) tiến hành bỏ phiếu bầu Tổng thống - bước đi mới nhất nhằm chấm dứt hàng chục năm chiến tranh. Theo giới quan sát, đây là lần đầu tiên sau nhiều năm, Tổng thống được bầu chọn trong một cuộc bỏ phiếu diễn ra trên lãnh thổ Somali. Điều đó cho thấy an ninh phần nào được cải thiện. Tuy nhiên, nhóm cực đoan al-Shabab có liên hệ với mạng lưới khủng bố al-Qaeda vẫn kiểm soát nhiều vùng ở miền Nam, miền Trung đất nước và thường xuyên tiến hành các cuộc tấn công liều chết tại thủ đô Mogadishu. Somali không có chính phủ hoạt động hiệu quả trong hơn 20 năm nay. Những năm qua, với sự giúp đỡ của các binh sỹ thuộc Liên minh châu Phi, chính phủ Somalia đã đánh bật phiến quân ra khỏi thủ đô nhưng chưa kiểm soát được nhiều vùng khác.

Hôm nay, thiên tai cũng đã diễn ra ở nhiều nơi trên thế giới. Mưa lớn kéo dài đã gây ra tình trạng lũ lụt và lở đất ở miền Bắc Thái Lan. Tại tỉnh Lampang, có 7 trong tổng số 13 huyện đã được tuyên bố là khu vực thảm họa thiên tai. Còn tại Thụy Sĩ, một vụ lở đất tại thị trấn Bourg Saint-Pierre, thuộc bang Valais của nước này, khiến đường hầm Grand St-Bernard nối Thụy Sĩ và Italia, phải tạm thời đóng cửa.

Mưa lớn kéo dài đã gây ra tình trạng lũ lụt và lở đất ở miền Bắc Thái Lan.

Nguyệt Minh (Tổng hợp)