Trung Quốc "giãy nảy" vì Mỹ coi Senkaku thuộc Nhật Bản

Một tàu tuần duyên Nhật Bản gần quần đảo Senkaku

Trung Quốc nói Hiệp ước an ninh giữa Mỹ với Nhật Bản là “sản phẩm của thời kỳ Chiến tranh Lạnh” sau khi Washington tái cam kết với Tokyo trong vấn đề tranh chấp giữa Nhật Bản với Trung Quốc về các đảo Senkaku/Điếu Ngư tại vùng biển Hoa Đông.

Sự căng thẳng nghiêm trọng trong mối quan hệ giữa Trung Quốc và Nhật Bản đã xảy ra hồi tháng 9/2012 sau khi Tokyo đã công bố "quốc hữu hóa" quần đảo Điếu Ngư bằng cách mua chúng từ các chủ sở hữu tư nhân. Hành động của Nhật Bản đã gây ra sự phản đối của Chính phủ Trung Quốc và làn sóng biểu tình chống Nhật trên khắp đất nước.

Từ khi bùng phát tranh chấp trên, quan điểm của chính phủ Mỹ thông qua các phát biểu của giới chính khách cấp cao Washington về vấn đề này là Mỹ “trung lập”. Tuy nhiên, trong một động thái mới nhất, Washington “thừa nhận quyền quản trị của Nhật Bản đối với các đảo Senkaku”. Điều này được thể hiện hẳn trong điều khoản sửa đổi của luật Quốc phòng Mỹ. Ngoài ra, văn bản luật sửa đổi vừa được Thượng viện Mỹ thông qua còn ghi: “Những hành động đơn phương của một phe thứ ba” không ảnh hưởng đến quan điểm này.

Dự luật vừa nêu được thông qua hồi tuần trước tái xác nhận cam kết của Mỹ đối với Nhật Bản chiếu theo Hiệp ước Hợp tác và An ninh tương hỗ. Hiệp ước cũng cảnh báo rằng một cuộc tấn công quân sự vào Nhật Bản hoặc Mỹ “trong những vùng lãnh thổ nằm dưới sự quản trị của Nhật Bản” sẽ được đáp trả chiếu theo các điều khoản của hiệp ước.

Ngay tức thì, Trung Quốc đã lên tiếng phản đối và thúc giục Mỹ không đưa tín hiệu sai về vấn đề Điếu Ngư /Senkaku/ mà Trung Quốc và Tokyo đang tranh chấp. Điều này đã được phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Hồng Lỗi công bố vào hôm qua (3/12) tại cuộc họp báo ở Bắc Kinh. Phát Ngôn viên Hồng Lỗi nói: “Trung Quốc vô cùng quan ngại và cực lực chống đối điều khoản điều chỉnh của Thượng viện Mỹ trong Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng. Đảo Điếu Ngư và các đảo phụ thuộc vẫn là phần lãnh thổ vốn có của Trung Quốc từ thời xa xưa. Trung Quốc có chủ quyền không thể tranh cãi trong vấn đề này”.

Vẫn theo ông Hồng Lỗi, đạo luật vừa nêu vi phạm những cam kết mà Washington đã nhiều lần lập đi lập lại là họ sẽ không về phe bên nào trong cuộc tranh chấp.

Ông Hồng Lỗi phát biểu: “Hiệp ước an ninh Mỹ-Nhật Bản là một sản phẩm của thời kỳ Chiến tranh Lạnh. Hiệp ước này không được vượt quá phạm vi song phương hoặc gây phương hại cho quyền lợi của phe thứ ba. Chúng tôi hy vọng phía Mỹ sẽ quan tâm tới lợi ích bao quát hơn về hòa bình và ổn định trong khu vực, tôn trọng lời nói bằng các hành động và tự kiềm chế không gửi đi những tín hiệu gây mâu thuẫn và sai lầm”.

Quần đảo Senkaku/Điếu Ngư đang diễn ra tranh chấp giữa Trung Quốc với Nhật Bản ở biển Hoa Đông

Chủ quyền những đảo vừa nêu là nguyên nhân gây bất hòa từ nhiều thập niên qua giữa Nhật Bản và Trung Quốc. Tuy nhiên, tranh chấp đã bùng phát trong năm nay sau khi Đô trưởng Tokyo nói ông muốn mua những đảo này cho thành phố và việc này đã buộc chính phủ Nhật Bản phải quốc hữu hóa chúng.

Từ tháng trước tới nay, mỗi ngày người ta đều thấy các tàu Trung Quốc hiện diện ở bên trong cũng như bên ngoài vùng hải phận quanh đảo.

Cả hai bên đều công khai từ chối giảm bớt mức độ tuyên bố chủ quyền trên quần đảo Senkaku/Điếu Ngư, hiện do Nhật Bản quản trị.

Th.Long (Theo AFP)