Cấm xe khách giường nằm phải có lộ trình

Ý kiến trái chiều về độ an toàn của xe giường nằm

Chiều ngày 19/9, Báo Giao thông Vận tải tổ chức buổi tọa đàm trực tuyến “Lộ trình nào an toàn cho xe khách giường nằm”. Tại buổi tọa đàm, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Lê Đình Thọ khẳng định, qua vụ tai nạn xe khách giường nằm ở Lào Cai cho thấy, các cơ quan quản lý Nhà nước phải nhìn nhận lại với loại phương tiện tiện này. Thực tế có một số ý kiến cho rằng, xe giường nằm vẫn hoạt động tốt, nhưng không ít ý kiến ngược lại.

Hiện nước ta đang có 4.500 xe giường nằm chủ yếu là xe 2 tầng, chỉ có khoảng 80 xe 1 tầng. Trong đó có hơn 3.000 xe được sản xuất lắp ráp trong nước, hơn 800 xe hoán cải, số còn lại là xe nhập từ Trung Quốc. Do đó cần phải có nghiên cứu kỹ càng, có lộ trình cụ thể để mục tiêu cuối cùng là bảo đảm an toàn khi tham gia giao thông.

Đánh giá về độ an toàn của xe khách giường năm, PGS-TS Phạm Xuân Mai, nguyên Trưởng khoa Giao thông trường Đại học Bách Khoa TP Hồ Chí Minh khẳng định, độ an toàn của xe khách giường nằm và xe khách tương đương nhau và tai nạn xảy ra với xe khách giường nằm không phải do yếu tố kỹ thuật gây nên. Yếu tố kỹ thuật về sự thăng bằng xe khách giường nằm so với xe khách thông thường không có nhiều khác biệt.

Thứ trưởng Lê Đình Thọ chủ trì buổi tọa đàm.

Lý giải về vấn đề này, PGS-TS Phạm Xuân Mai đưa ra nghiên cứu các vụ tai nạn xe khách giường nằm cho thấy, 30% tai nạn xảy ra trên đường đèo dốc, 70% do đồng bằng. Như vậy, tai nạn cũng không phải do đường sá mà do quá trình điều khiển phương tiện.

Phản bác lại quan điểm của PGS-TS Phạm Xuân Mai, ông Nguyễn Hữu Trí - Phó Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam nói, về lý thuyết thì trọng tâm xe khách giường nằm cao hơn xe ghế ngồi cùng chủng loại. Vì vậy việc xe khách giường nằm mất ổn định hơn các xe khác trong cùng điều kiện khai thác là điều đương nhiên. Tuy nhiên, yếu tố kỹ thuật lái xe, làm chủ đoạn đường... cũng cần phải tính tới. Cục Đăng kiểm Việt Nam đang nghiên cứu thử nghiệm so sánh xe giường nằm 2 tầng và xe ghế ngồi trên cùng một điều kiện đường sá, độ dốc, độ cua để có khuyến cáo từng loại đường cho xe giường nằm hoạt động.

Trước những ý kiến mà hai đại biểu trên, Thứ trưởng Lê Đình Thọ tỏ ra băn khoăn về khoang xếp hàng của xe khách giường nằm. Nếu xếp hàng hóa không chuẩn sẽ liên quan đến an toàn của xe, để rỗng nhiều quá là cơ hội để nhồi nhét hàng hóa. Do vậy, xe khách giường nằm chở hàng hóa mà không kiểm soát được sẽ nguy hiểm vô cùng.

Là đại diện đơn vị sản xuất xe giường nằm tham dự buổi tọa đàm, ông Trần Bá Dương - Chủ tịch HĐQT Công ty CP ô tô Trường Hải bảy tỏ quan điểm: "Nếu lên án xe giường nằm thì tôi là tội đồ lớn nhất. Vì tôi là người đầu tiên nghiên cứu về xe giường nằm ở Trung Quốc".

Theo ông Trần Bá Dương, không ít xe được cải tạo lại từ xe ghế ngồi thành xe giường nằm, trong khi kỹ thuật sản xuất xe giường nằm phải được tính toán ngay từ khâu thiết kế sản xuất có kích thước, kết cấu và tính năng đặc thù. Để đảm bảo an toàn, chúng ta cần rà soát cả cung đường. Nếu chất lượng đường không đủ cho xe giường nằm thì đối với xe ghế ngồi cũng thế.

Không thể nói cấm là cấm được ngay

Theo đại diện các đơn vị chuyên chở hành khách bằng xe giường nằm, phương tiện này có nhiều ưu việt, thuận tiện và được sự chấp thuận của đa số thị trường và người tiêu dùng. Xe chạy đêm tiết kiệm thời gian nghỉ ngơi để ngày làm việc. Nếu cấm xe giường nằm là chúng ta tụt hậu, bởi ngoài tính tiện nghi với sức khỏe con người, nghiên cứu của Bộ Giao thông Vận tải cũng cho thấy không có liên quan đến vấn đề kỹ thuật xe giường nằm với tai nạn giao thông.

Nếu không đủ điều kiện chạy xe giường nằm thì nhất định phải chuyển qua loại hình khác, tuyến đường khác hoặc làm việc khác cho phù hợp. Do vậy, nếu có chuyển đổi cần phải có lộ trình, đi cùng siết chặt quản lý. Việc nghiên cứu quản lý xe giường nằm cần xem xét lộ trình, luồng tuyến hoạt động, điều kiện hoạt động...

Hình ảnh chiếc xe khách giường nằm gặp nạn ở Lào Cai.

Về vấn đề quản lý xe khách giường nằm, ông Nguyễn Văn Quyền - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ Việt Nam cho rằng, Tổng cục đang nghiên cứu theo hướng đề xuất với Bộ Giao thông Vận tải không cho phép xe giường nằm đi trên cấp đường thấp. Những tuyến đường đã cải tạo nâng cấp nhưng có địa hình quanh co, đèo núi dốc, phải có biển hạn chế tốc độ với xe khách giường nằm.

Sau khi lắng nghe ý kiến các đại biểu đóng góp, Thứ trưởng Lê Đình Thọ kết luận buổi tọa đàm và khẳng định, thời gian tới Bộ Giao thông Vận tải và các đơn vị liên quan sẽ nghiên cứu để đưa ra các quy định cụ thể. Không thể ngay lập tức cấm, ngược lại cũng không thể để xe chạy trong tình trạng an toàn không cao. Vì thế, các cơ quan cần tập trung nghiên cứu để đưa ra giải pháp hợp lý và hiệu quả nhất, với mục tiêu cao nhất là đảm bảo an toàn và tính mạng cho người dân và hành khách. Để làm được điều này, trước hết phải đưa ra được quy hoạch luồng tuyến hợp lý, sau đó đánh giá mức độ an toàn thiết kế xe ra sao, bố trí hàng hóa trên xe thế nào để đảm bảo sự cân bằng của xe, chạy trên địa hình đèo dốc thì đơn vị quản lý phải làm gì…

Thiên Minh