Chàng trai 9X đam mê tranh gạo

Một bức tranh từ gạo của Toàn

Chàng thanh niên “thổi hồn” Việt vào tranh                            

Vũ Thế Toàn sinh năm 1992 trong một gia đình thuần nông ở Vĩnh Phúc. Toàn đang là sinh viên Khoa tạo dáng công nghiệp tại Viện Đại học Mở Hà Nội. Vóc dáng nhỏ nhắn, thư sinh và tính cách có đôi phần rụt rè.

Tuổi thơ sống trong cơ cực, nhọc nhằn đã hun đúc trong Toàn một ý chí phấn đấu không phải ai cũng có được. Toàn chia sẻ: “Hồi học cấp 2 tôi đã cùng bố làm trang trại, từ đó em cũng phát hiện ra niềm yêu thích với việc trồng cây cảnh, tôi mua sách về kỹ thuật chăm sóc cây về nghiên cứu, rồi từ đó bắt đầu trồng cây cảnh và bán kiếm tiền trang trải phần nào cuộc sống mà không cần xin bố mẹ".

Học xong cấp 3, không có ý định học lên đại học vì điều kiện gia đình rất khó khăn, Toàn vào Nam làm phụ hồ nhưng cảm thấy nếu cứ tiếp tục như vậy thì sẽ mãi không thoát khỏi cái nghèo, hơn nữa niềm đam mê nghệ thuật dường như đã ăn vào máu, muốn được thỏa sức với niềm đam mê đó. Vì thế, Toàn cố gắng kiếm tiền để ôn thi. Chàng thanh niên đã thi đỗ vào Khoa tạo dáng công nghiệp của Viện đại học Mở.

Chàng thanh niên vẽ tranh bằng gạo

Vũ Thế Toàn đến với nghệ thuật tranh gạo rất tình cờ như một cái duyên. Với tâm hồn yêu nghệ thuật, trân trọng cái đẹp và đặc biệt là niềm đam mê hội họa, anh không ngừng tìm tòi và khám phá rồi vô tình một ngày đọc được một bài viết về phòng tranh của chị Nguyễn Thúy Vy (Cần Thơ) – một trong những người đi tiên phong trong việc sáng tạo và phát triển nghệ thuật tranh gạo. Toàn thấy vô cùng thích thú và quyết tâm làm “không hơn thì ít nhất cũng phải bằng người ta”.

Khi bắt tay vào làm, Toàn còn bị bạn cùng phòng nói là điên, có vấn đề rồi khuyên Toàn không nên mất thời gian vào việc làm tranh gạo nữa. Tuy nhiên, với tính cách dám nghĩ, dám làm, chàng trai 9X đã bắt đầu mày mò và tạo ra những sản phẩm tranh gạo độc đáo

 Hạt gạo hóa... tranh

Chia sẻ với phóng viên, Vũ Thế Toàn cho biết: “Tranh gạo cũng xuất hiện và phát triển trong khoảng mười năm trở lại đây nhưng phát triển nhiều hơn cả là ở TP Hồ Chí Minh, Biên Hòa, còn ở Hà Nội thì rất ít người biết đến”.

Tranh gạo là sản phẩm nghệ thuật hoàn toàn được làm thủ công: những hạt gạo được chọn lọc kĩ càng (hạt gạo thon, dài, không bị gãy) sau đó đưa vào xử lý nhiệt bằng cách rang gạo lên. Đây thực sự là khâu khó khăn nhất trong quy trình tạo ra bức tranh gạo, khâu này đòi hỏi một sự khéo léo, tỉ mẩn và kiên nhẫn của người nghệ sĩ. Vì không sử dụng phẩm màu mà thông qua việc rang gạo để tạo màu nên tranh gạo có 3 màu chủ đạo: trắng, đen, nâu.

Sau khi đã tạo màu cho gạo, dựa trên hình mẫu phác thảo, dùng nhíp gắp từng hạt gạo xếp lên trên khung gỗ và kết dính chúng lại bằng keo. Keo dùng để làm tranh gạo gọi là “keo sữa”, có đặc tính kết dính tốt, rất bền, đặc biệt rất mau khô và không để lại màu keo, phối màu khéo léo và chăm chút để bố cục được hài hòa và hoàn chỉnh nhất. Tranh gạo sau khi làm xong sẽ đem phơi nắng 2-3 ngày để tạo độ bóng, kết dính đặc biệt là giúp cho việc bảo quản tranh được lâu hơn.

Tranh gạo có 3 tông màu chủ đạo

Phần quan trọng nhất và cũng là khó khăn nhất để có thể tạo ra một bức tranh đẹp đó chính là việc cảm nhận sắc độ những hạt gạo, tùy vào mẫu tranh, chủ đề hay cách thể hiện riêng của từng nghệ nhận làm tranh. “Phải làm sao chuyển màu cho êm và hạt gạo cảm giác được đặt vào bức tranh một cách tự nhiên nhất” - Toàn chia sẻ. Nếu thật chú tâm và cảm nhận sắc độ tốt thì bức tranh sẽ trở nên rất có hồn.

Thoạt nhìn màu sắc của những bức tranh gạo người ta nghĩ ngay đến sự cổ điển, già nua bởi chỉ có 3 tông màu chủ đạo. Thế nhưng khi được trưng bày trong không gian hợp lý lại khiến cho con người ta có cảm giác thư thái và yên bình, chúng vừa quen nhưng cũng rất lạ, luôn kích thích cảm giác tò mò của người xem tranh.

Vũ Thế Toàn chia sẻ về nghệ thuật tranh gạo với giọng điệu vô cùng say sưa. Nói về tương lai của nghệ thuật độc đáo này, cậu cho biết: “Có thể nói, tiềm năng phát triển tranh gạo là vô cùng lớn, vì xã hội càng phát triển, con người càng trân trọng hơn những vẻ đẹp mang tinh thần dân tộc và những giá trị nhân văn. Hơn nữa hạt gạo lại mang tâm hồn và đặc trưng của người Việt Nam. Hiện nay, tranh gạo rất được ưa chuộng để làm quà tặng vào các dịp tân gia, mừng thọ... Bên cạnh đó, các du khách nước ngoài cũng rất thích mua tranh gạo để làm kỉ niệm, treo tranh gạo như mang cả tâm hồn Việt vào nhà vậy”.

Tranh gạo là sản phẩm chứng minh giá trị quý báu và toàn diện của hạt gạo Việt Nam. Bằng chính sự độc đáo và ý nghĩa nhân văn không thể phủ nhận, trong tương lai nếu được quan tâm và tạo điều kiện phát triển đúng hướng thì tranh gạo không những sẽ có vị trí vững chắc trong lòng người dân Việt mà còn góp phần không nhỏ đưa bản sắc văn hóa Việt đến với bạn bè quốc tế.