Lạm thu "núp bóng" các khoản... tự nguyện!

Vừa qua, phụ huynh học sinh Trường Tiểu học Chi Lăng, quận 6, bức xúc vì khoản thu “tự nguyện” để mua tivi cho lớp học. Nhiều phụ huynh đặt nghi vấn: Không hiểu sao năm nào trường cũng có chủ trương mỗi lớp phải trang bị 1 tivi 42 in LCD, giá trị mỗi chiếc là 10 triệu đồng, kêu gọi phụ huynh đóng góp để phục vụ việc học tập cho con em. Tuy nói là không bắt buộc nhưng nhà trường đã “gợi ý” thì các phụ huynh đành phải “cắn răng” nộp vì sợ con em mình bị phân biệt đối xử.

Một phụ huynh có con học ở trường này cho biết: "Năm ngoái cũng đã vận động mua tivi nhưng lên lớp con chúng tôi cũng không được học gì liên quan đến tivi, năm nay lại vận động mua tiếp. Chúng tôi đều là dân lao động nghèo, lo đủ tiền ăn học cho con hằng tháng là mừng rồi. Con tôi học không có tivi có sao đâu. Chúng tôi không đồng ý mua tivi vậy mà nhà trường cứ đưa ra đề nghị mỗi lớp phải mua một cái với giá 10 triệu đồng. Ngày nào con tôi về nhà cũng hối thúc cha mẹ đóng tiền mua tivi cho lớp".

Không phải chỉ riêng Trường Tiểu học Chi Lăng mà rất nhiều trường cũng áp dụng các khoản thu thông qua Ban chấp hành Hội Phụ huynh học sinh như: tiền cây xanh, tivi, máy chiếu, máy vi tính, máy quạt, máy lạnh…

Lạm thu thông qua các khoản “tự nguyện” xuất hiện ngày càng phổ biến

Anh N.T.N có con học lớp 1 (quận 7) cho biết: Như thường lệ cứ đầu năm học khi họp phụ huynh thì nhà trường cũng kêu gọi đóng góp đủ các khoản từ quỹ trường, quỹ lớp, đến mua thiết bị cho các cháu học. Nhà trường giải thích để xin tiền từ phòng giáo dục trang bị các thiết bị này thì rất chậm, thậm chí không xin được nên nếu phụ huynh tự nguyện đóng góp thì các cháu sẽ có ngay những trang thiết bị hiện đại để phục vụ cho việc học tập. Ai cũng muốn con mình có được điều kiện học tập tốt nhất nên hầu hết đều phải đóng góp. Những gia đình khá giả thì không có vấn đề gì nhưng những gia đình khó khăn thì cũng phải cố gắng mà theo!

Chị V.D có con học lớp chồi 2 Trường Mầm non 15 (quận 4) bức xúc: Năm nay, ngoài khoản đóng tiền đầu năm hơn 1,2 triệu đồng, nhà trường còn kêu gọi phụ huynh đóng tiền mua tivi, qua đó mỗi phụ huynh phải “tự nguyện” đóng 200.000 đồng. Nói là tự nguyện nhưng mức đưa ra là 200.000 đồng/người, ai cũng như ai, đâu phải gia đình khá giả thì đóng nhiều, gia đình nghèo thì được đóng ít hơn.

Trao đổi về vấn đề này, cô Thùy Hân - Hiệu trưởng Trường Mầm non 15 khẳng định: Mặc dù tivi của nhà trường đã quá cũ nhưng nhà trường vẫn không đề xuất với phụ huynh mua tivi mới. Việc mua tivi mới là do Ban đại diện cha mẹ học sinh tự đưa ra vì thấy tivi của trường nhỏ không đảm bảo cho việc học của các cháu. Qua tính toán thì Ban đại diện cha mẹ học sinh đưa ra mức đóng góp 200.000 đồng/người chứ nhà trường không hề ép buộc mà tùy vào điều kiện kinh tế của từng gia đình. Nếu khoản đóng góp của phụ huynh còn thiếu nhà trường sẽ bù thêm tiền.

Tuy nhiên, theo tâm lý của các bậc phụ huynh, sợ con mình bị phân biệt đối xử nên hầu như các khoản tự nguyện do nhà trường “gợi ý”  thì không có phụ huynh nào dám phản đối mặc dù cảm thấy có nhiều khoản thu không hợp lý.

Chị H.T có con học lớp 8 Trường THCS ở Gò Gấp cho biết: Nói là các khoản “tự nguyện” nhưng không đóng thì không được. Hai năm học trước mỗi năm tôi đều phải đóng 250.000 đồng tiền mua ti vi. Nói là “tự nguyện” vậy thôi chứ phụ huynh nào không đóng thì con mình sẽ bị giáo viên nhắc nhở liên tục.

Ông Nguyễn Tiến Đạt - Phó giám đốc Sở Giáo dục & Đào tạo TP HCM cho biết: Theo nguyên tắc các khoản đóng góp “tự nguyện” do Ban đại diện cha mẹ học sinh đưa ra và có sự thống nhất của phụ huynh học sinh. Tuy nhiên, không được cào bằng các khoản đóng góp mà dựa trên tinh thần tự nguyện của phụ huynh học sinh. Để chấn chỉnh tình trạng lạm thu tại các trường học, hiện Sở đang tiến hành thanh kiểm tra các khoản thu đầu năm ở các trường, những trường hợp thu không đúng quy định sẽ được xử phạt nghiêm minh.

Tuy có quy định không thu tiền cơ sở vật chất nhưng các trường được thu các khoản “tự nguyện” đóng góp thông qua Ban đại diện cha mẹ học sinh. Chính vì vậy, hầu như đây đã trở thành lệ hằng năm. Không tiền này cũng tiền khác, phụ huynh đều phải đóng một khoản không nhỏ ngoài các khoản bắt buộc theo quy định, số tiền “tự nguyện” mày thậm chí còn cao hơn nhiều so với các khoản thu theo quy định.

Mai Phương