Sẽ nâng mức tiền hỗ trợ xây nhà cho người nghèo

Theo tờ trình của Bộ Xây dựng, cơ chế và chính sách hỗ trợ nhà ở đối với hộ nghèo theo chuẩn nghèo mới giai đoạn 2011-2015 sẽ được thực hiện tương tự như cơ chế, chính sách hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo đang được triển khai. Một số nội dung điều chỉnh, trong đó nổi bật nhất là mức hỗ trợ và mức vay được tăng lên để đảm bảo phù hợp với giá cả hiện nay.

Theo tờ trình, vào thời điểm 2008 (năm ban hành quyết định 167-PV,) giá thành căn nhà diện tích 24m2, tuổi thọ từ 10 năm trở lên rơi vào khoảng dưới 25 triệu đồng. Trong đó, chi phí vật liệu chính khoảng 15-16 triệu đồng, chi phí vật liệu phụ và nhân công khoảng 8 triệu đồng.

Sau 4 năm, đến nay, giá vật liệu xây dựng tăng 64%, chi phí nhân công cũng tăng so với trước. Như vậy, mức hỗ trợ và mức vay theo quy định của Quyết định 167 đến nay không còn phù hợp, thấp nhiều so với thực tế, nhất là tại những huyện nghèo và những xã, thôn, bản đặc biệt khó khăn.

Chương trình 167 giai đoạn 2, người nghèo sẽ được nâng mức hỗ trợ.

Theo Bộ Xây dựng, tại thời điểm hiện nay để xây dựng căn nhà có diện tích tối thiểu 24 m2, tuổi thọ 10 năm trở lên thì chi phí vật liệu và nhân công khoảng 36 - 37 triệu đồng, trong đó chi phí vật liệu chính khoảng 24-25 triệu đồng, chi phí vật liệu phụ và nhân công khoảng 12 triệu đồng. Vì vậy, chính sách mới đã điều chỉnh mức hỗ trợ và mức vay phù hợp với hệ số trượt giá, nhất là hệ số trượt giá vật liệu xây dựng để căn nhà có diện tích và chất lượng đảm bảo.

Theo đó ngân sách nhà nước hỗ trợ với mức 10 triệu đồng/hộ (những hộ cư trú tại vùng khó khăn theo Quyết định 30 thì Ngân sách nhà nước hỗ trợ với mức 12 triệu đồng/hộ, những hộ cư trú tại các thôn, bản đặc biệt khó khăn thì Ngân sách nhà nước hỗ trợ với mức 14 triệu đồng/hộ).

Đối với những hộ đã được hỗ trợ nhà ở theo các chính sách khác nhưng nhà ở bị hư hỏng, xuống cấp thì Ngân sách nhà nước hỗ trợ với mức 5 triệu đồng/hộ; đối với những hộ có nhà ở đã bị sập đổ do thiên tai thì thì Ngân sách nhà nước hỗ trợ 10 triệu đồng/hộ.

Những hộ khu vực miền Trung thuộc diện được hỗ trợ chòi phòng tránh lũ, lụt nhưng có khó khăn về nhà ở thì Ngân sách nhà nước hỗ trợ với mức 5 triệu đồng/hộ.

Tất cả những hộ thuộc diện đối tượng nêu trên nếu có nhu cầu thì được vay ưu đãi với mức tối đa 15 triệu đồng/hộ. Ngoài vốn Ngân sách nhà nước và vốn vay thì các hộ gia đình tham gia đóng góp và huy động từ cộng đồng khoảng 12 triệu đồng/hộ.

Theo thống kê, hiện cả nước có khoảng 510.000 hộ nghèo đang khó khăn về nhà ở, nhà  ở tạm bợ, dột nát hoặc chưa có nhà ở. Trong số đó, khoảng 47% cư trú tại vùng không khó khăn (tương đương 241.400 hộ,) khoảng 25% số hộ cư trú tại vùng khó khăn (tương đương 126.100 hộ) và khoảng 28% số hộ cư trú tại các thôn, bản đặc biệt khó khăn (tương đương 143.200 hộ).

Để phù hợp với tình hình thực tế hiện nay, Bộ Xây dựng đề nghị bổ sung tiêu chí quy định đối tượng được hỗ trợ nhà ở thuộc Chương trình 167 giai đoạn 2. Theo Dự thảo Quyết định, hộ gia đình được hỗ trợ theo quy định của Quyết định này phải đủ 3 điều kiện: 

Một là: Hộ nghèo theo chuẩn hộ nghèo quy định tại Quyết định số 09/2011/QĐ-TTg ngày 30/01/2011 của Thủ tướng Chính phủ và là hộ độc lập trong thời gian tối thiểu 1 năm tính từ thời điểm tách hộ đến khi Quyết định này có hiệu lực thi hành, được cấp có thẩm quyền công nhận.

Hai là: Hộ chưa có nhà ở hoặc đã có nhà ở nhưng nhà ở quá tạm bợ, hư hỏng, dột nát, có nguy cơ sập đổ và không có khả năng tự cải thiện nhà ở.

Ba là: Hộ không thuộc diện đối tượng đã và đang được hỗ trợ nhà ở theo các chính sách hỗ trợ nhà ở khác, trừ các trường hợp hộ đã được hỗ trợ nhà ở theo các chính sách hỗ trợ nhà ở khác có thời gian từ 10 năm trở lên tính đến thời điểm Quyết định này có hiệu lực thi hành nhưng nay đã hư hỏng, dột nát; hoặc hộ đã được hỗ trợ nhà ở theo các chính sách hỗ trợ nhà ở khác nhưng nay đã bị mất nhà ở hoặc nhà ở bị sập đổ, hư hỏng nặng do thiên tai gây ra như bão, lũ, lụt, sạt lở đất, hỏa hoạn…

Việc hỗ trợ được thực hiện theo thứ tự ưu tiên: hộ gia đình có công với cách mạng; hộ nghèo có khó khăn về nhà ở tại các huyện nghèo theo quy định tại Nghị quyết số 30a, hộ nghèo là đồng bào dân tộc thiểu số; hộ gia đình thuộc vùng thường xuyên xảy ra thiên tai; hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn; hộ gia đình thuộc vùng khó khăn; các hộ gia đình còn lại.

Bên cạnh đó, dự thảo cũng nêu rõ, hộ dân có nhu cầu được vay tín dụng từ Ngân hàng chính sách xã hội để làm nhà ở. Mức vay tối đa 13 triệu đồng/hộ, lãi suất vay 3%/năm. Thời hạn vay là 10 năm, trong đó thời gian ân hạn là 5 năm, mức trả nợ mỗi năm tối thiều là 20% tổng số vốn đã vay.

Ngân hàng chính sách xã hội đảm bảo kinh phí cho các hộ dân thuộc diện đối tượng vay theo mức quy định. Nguồn vốn cho vay do ngân sách Trung ương cấp 50% trên tổng số vốn vay cho Ngân hàng chính sách xã hội, 50% còn lại do Ngân hàng chính sách xã hội huy động.

Dự kiến, trong quý 4 năm 2012, các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phải cơ bản thực hiện xong việc bình xét, lập danh sách số hộ nghèo được hỗ trợ về nhà ở theo quy định của Quyết định này, đồng thời lập và phê duyệt đề án hỗ trợ hộ nghèo về nhà ở trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trên cơ sở văn bản hướng dẫn của Bộ Xây dựng.

Từ năm 2012 đến năm 2015, thực hiện hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo theo quy định của Quyết định này. Việc tổng kết, đánh giá thực hiện vào quý 1 năm 2016.

Thiên Minh